Corfu: Grieks groene smaragd aan de Inonische Zee
(luchtig literair reisverhaal van ruim 5700 woorden)
Vlucht met Ria Ryna naar Kerkyra
Het is donderdagmiddag 16 mei anno domini twee1000vierentwintig. Vakantie lonkt. Herinner me nog goed de laatste zin van mijn eerste reisverhaal waarin Corfu centraal stond op 25-08-2023 ‘Corfu: pracht parel van Griekenland’ Corfu: ik kom terug…….met de wind. Die belofte wordt binnen het jaar reeds waargemaakt. Goede vriend Reg uit Boxmeer-West is ook weer van de partij. Bewust hebben we nu gekozen voor de maand mei. Het eiland flonkert in gaaf groen. Bloemen openen zich liefdevol als een vrouw voor haar minnaar. Aangenaam weer: 27 tot 33 op het gradenstelsel van de Zweed Celsius. Voortreffelijke omstandigheden om volop te wandelen om natuur te proeven in verse kleuren en geuren tot hoog in de heuvels. Om cultuur te snuiven tot in diepste zenuwcellen van ons brein. Zomerse drukte ontbreekt nog.
Ook dit keer mag Ria Ryna ons vanaf het nevenvliegveld van Düsseldorf meenemen op een tocht door de lucht naar het oosten. De vlieger zit mudvol. Achteraan in de vliegmachine zijn we genesteld op rij 33 linker gedeelte vanuit de kont van het luchtschip bekeken met verdomd weinig beenruimte. Mijn knieën porren in de rug van de stoel van een voor me zittende vrouw, maar ze geeft gelukkig zelfs geen negatieve kik. Wellicht waardeert ze deze contactpoging. Modern daten zou ik het echter niet willen noemen. Drie gele zetels naast elkaar en rechts van het gangpad nog eens drie. Ik zit in het midden, kan niet naar de raamkant waar Reg stijfjes gezeten is en luistert naar echte rockmuziek zoals Pink Floyd en Golden Earring op zijn IPod en kijkt afwisselend naar hemelse cumuluspartijen links van hem. Rechts van me zit de helft van een mannelijk stel uit Den Bosch, notoire Corfu-gangers, die eindeloos aan het gamen is op zijn I-phone. Zelf lees ik, de (mentale) beenkramp te lijf, in het boek Camino, een literaire, adembenemend spannende triller van Anya Niewierra uit Zuid-Limburg. Het vliegtuig vliegt, maar de tijd niet. Gelukkig meldt de blaas van Reg zich in alle hevigheid, waardoor een bezoek aan het luchttoilet bittere noodzaak is. Kan mijn lange stelten even verrukkelijk, bijna orgastisch strekken in het gangpad en ben blij dat Reg’s blaas emmervol blijkt te zijn. De landing wordt ingezet, het is nog volop dag. De stad Kerkyra ontvouwt zich als een oester. De schitterend gelegen magische, door Unesco enorm geprezen hoofdstad van het I(c)onische eiland Corfu toont zich in volle glorie. Daar wacht op ons wederom Retwal, onze gastheer voor een week en nog zoveel meer: reisleider, taxichauffeur, metgezel, disgenoot, Corfu historicus en bovenal vriend. Zijn tankachtige wagen brengt ons door fikse heuvels noordwaarts naar zijn verblijfplaats aan zee: Almiros, waar hij de laatste jaren steeds woont vanaf begin mei tot medio oktober, waarna zijn andere eerste geografische liefde Boxmeer wacht, alwaar zijn en onze voetbalclub Olympia’18, 106 jaar jong, is gevestigd nabij zijn geboorteweg.
Acharavi: Wandelen langs strand door zwaar zand en kiezels
Na een heerlijke, rustige nacht zonder vooraf al te veel alcoholica in ons lome lijf, na eerst uitvoerig op z’n Grieks onze trek gestild te hebben bij een hernieuwde avondlijke kennismaking met de keuken en de gastheren van restaurant Petra aan het strand nabij Almiros, was een flinke vrijdagochtendwandeling voor onze nog enigszins verstijfde luchtbenen waarlijk wenselijk. En zo geschiedde. We togen richting Acharavi via het strand. A. is een uitgesproken toeristisch oord aan een van de mooiste zandstanden van de noordkust. Moesten kilometerslang ploeteren door zwaar zand en kiezels, restanten van lichte eb- en vloedbewegingen, vooral aangestuurd door getijkrachten van de maan, van de Ionische Zee, een subzee van de Middellandse. Onderweg blijkt mijn nieuwe, korte broek niet omgord te worden door een riem, vergeten in te pakken in de Vrije Heerlijkheid, waardoor mijn handen m’n broekie steeds omhoog moeten sjorren om de lachspieren van andere toeristen niet hoog hilarisch in werking te stellen. Bij een strandwinkel worden mijn handen verlost van deze uiterst onhandige en ongewilde taak en zit mijn broekje weer als een condoom over een strakke piemel. Als gegoten dus. Na een lunch te Acharavi op het niveau van een gezond Zuid-Europees, vooral Grieks avondmaal en een paar glazen zuiver water aangelengd met diverse grond- en smaakstoffen die passen bij bira, lopen wij via de hoofdweg en diverse binnen weggetjes omgord door bloemen- en bomenpracht terug in een licht brandende c.q. bijna blakerende zon naar onze vaste standplaats, waar lekker luie leesstoelen omgeven door lommerrijke bomen en een paradijselijk zwembadje ons opwachten als ware wij aanstaande Spaanse voetbalhelden. Onze witte, Hollands-Brabantse melkachtige benen en armen zijn roodachtig tot lichtbruin bijgestifd. Onze koppen zelfs nog meer en zuivere, zuurstofrijke lucht blaast nieuwe energie in onze longen en reinigt ons brein van restanten zwaarmoedigheid en licht pessimisme. Een zalige zon verlost ons ook van de laatste restjes stress die waarschijnlijk nog resteren in ons gehaast West-Europees lijf.
‘s Avonds Grieks tafelen, weer in Acharavi, in een strandzaak, waarbij onze i-phones rood getinte zonsondergangen vastleggen voor een fraaie, doch korte eeuwigheid. Hemelse dromen, aangedreven door Rem-slaapjes, wachten op ons als Hans op zijn Grietje of Sneeuwwitje op haar 7 dwergen (met inflatiecorrectie inmiddels trouwens 8). Denk bij het ter bedde gaan aan woorden van hoogleraar sterrenkundige Falcke, die onderzoek doet naar zwarte gaten. Hij vindt dat wetenschap zijn geloof kan verdiepen, want met al zijn kennis blijft hij zich verwonderen over hoe groot en oud het heelal is en hoe alles wat er gekomen is al ‘ingebouwd’ was in de chaos in het begin. Het idee van sterren, planeten, materie, natuurwetten, het leven was er allemaal al. ‘Als wetenschapper onderzoek je dit. Als gelovige kun je God ervoor prijzen.’
Ik sprong die nacht trouwens al dromend uit bed / bad gelijk Archimedes en roep als rennend over een zandpad nabij ons Retwalhotel: ‘Eureka.’ Niet vanwege een briljante ontdekking zoals door Archimedes en zijn volume verplaatsingswet, maar wegens het bijzondere besef dat geluk in heel kleine, dagelijkse dingen zit. De schoonheid van een betoverend bloem; de gave glimlach van een kind; een romantische, intieme, doorleefde kus van je geliefde; de enerverende, betoverende klanken van muziek; de mooie magie van een boek; rust en pure stilte ……
Van paleis/museum/tuin Achilleion via wit Klooster naar Muizeneiland
Het is zaterdagochtend de 18de. Al vrij vroeg op pad met Retwal’s tank, benzine slurper eerste klas, over wegen die nog steeds onze kwalificatie slecht krijgen, al is er in de winter ook volop nieuw asfalt gelegd, doch vaak uiterst slordig. Bovengrondse elektra alom en de zichtbare waterleidingen lekken soms als de ziekte. Te veel huizen nog steeds maar half, of in het geheel niet afgebouwd. Volop gedenkmonumentjes getuigen navrant van onverantwoord rijgedrag, dat helaas vaak eindigde in de dood. Maar het omgevende smaragd groene, reliëf grillige landschap met magnifieke vergezichten vergoedt ruim al deze kritiek. Onze ogen komen tijd en vermogen tekort om alle schoonheid blijvend in ons geheugen te vereeuwigen.
Op weg naar paleis Achilleion (A.) een parel onder de bezienswaardigheden van het eiland. Het nabij Kerkyra op een heuvel met panoramisch uitzicht over deze stad gelegen A., genoemd naar de mythologische held Achilles, die geprezen werd om zijn goddelijke schoonheid en moed, is gebouwd aan het einde van 19e eeuw (1889-1891) door keizerin Elisabeth, beter bekend als Sisi, van het Hongaars-Oostenrijkse Keizerrijk. Ontworpen door de Italiaanse architect Caritto in de stijl van Pompeï. Na de moord op Sisi in 1898 werd het paleis met 80 ha bos verkocht aan Keizer Wilhelm 11 van Duitsland, die in 1914 WO1 begon met Duitsland als verliezer in 1918. Nadat het door hem gebruikt was als centrum van de Europese diplomatie, werd het gedurende die oorlog militair hospitaal voor Franse en Servische troepen. Daarna kwam A. in bezit van de Griekse Staat door het verdrag van Versailles. Tijdens WO 11 werd het paleis gebruikt door Italiaanse en Duitse bezettingstroepen als militair hoofdkantoor en ziekenhuis, waarna het weer werd teruggegeven aan de Griekse Staat. In 1962 werd A. voor 20 jaar verhuurd aan particuliere ondernemers o.l.v. een Duitse baron, die op de bovenste verdiepingen een casino vestigden, het eerste in Griekenland en op de begane grond een museum.
In 1983 kwam A. weer terug bij eigenaar de Staat. Het casino verdween naar een hotel in Corfustad. In 1994 werd in Achilleion zelfs de topconferentie van EU-staatshoofden gehouden. Thans wordt A. al vele jaren grondig, doch uiterst traag gerenoveerd en is helaas niet opengesteld om te genieten van onder meer prachtige plafonds en bijzondere beelden. De toeristen moeten zich nu noodgedwongen louter verlustigen aan de schitterende tuin met unieke neoclassicistische kunstwerken. Negen beeldhouwwerken uit marmer van de Muzen. Daarnaast beelden van Apollo en de drie Gratiën. In het gedeelte met de naam Arcade van de Wijzen dertien busten van filosofen. Verder een immens marmeren beeld van de stervende Achilles, die tracht een pijl uit zijn hiel te trekken, in opdracht van Sisi vervaardigd en het 11,5 meter hoge imponerende bronzen beeld van een triomferende Achilles: heldhaftig, sterk en onoverwinnelijk, door Wilhelm 11, die zich sterk ergerde aan een zwakke Achilles, laten realiseren. Denkend aan kunst/kunstenaars schieten me een aantal uitspraken te binnen. Kunstschilder Francis Bacon zei: “De taak van een kunstenaar is om het geheim te verdiepen.” Gaby van den Berghe, journalist en auteur, vond: “Wie een kunstwerk volledig begrijpt, heeft het opnieuw geschapen.” Schrijver Jeroen Brouwers:” Kunst is de leugen die de werkelijkheid openbaart.” “Al wat in de kunst belangrijk is ligt voorbij de woorden” sprak Georges Braque, kunstschilder en tekenaar.
Na een gezonde, doch licht copieuze lunch besprenkeld met water en Grieks bier in een mooi gelegen restaurant met fraai uitzicht op het schiereiland Kanoni begeven we ons over een smal verhoogd voetpad nabij de Chalikiopoulou-lagune, een paradijs voor vogels en een gebied met gereglementeerde visteelt, naar een pleintje waar een kanon staat. Van daaruit lopen we via een smal paadje naar het dichtstbijzijnde eilandje waar een vlekkeloos wit klooster te pronken staat daterend uit de 17de eeuw: Panagia Vlachernon. Dit kloosterkerkje is gewijd aan de gedaanteverwisseling van de Verlosser. 6 augustus is de dag van de Bedevaart. Met een bootje vertrekken we vervolgens naar het prachtige Pontikonissi-eilandje (Muizeneiland). De Byzantijnse kapel van de 11e of 12e eeuw op de top van het eilandje heeft diverse gedenkplaten die herinneren aan het bezoek van Keizerin Sisi.
‘s Avonds na stilling van trek en lessen van dorst bij Petra, waarbij ongewenste steekmuggen nu al hoog irritant actief waren tot ergernis van onze zenuwcellen in vooral been en arm, ‘huiswaarts’ voor luidruchtige kout van een soms hoog onzinnig- naast dubbelzinnig en roddelend karakter aangestuurd door inspirerend spraakwater en favoriete achtergrondmuziek. Met serieuze intermezzo’s. Over onze (klein)kinderen, overleden eega’s, rouw en verdriet, omgaan met ongemak. Onze kijk op het huwelijk. Friedrich Nietsche (1844-1900), die nooit is getrouwd, schreef reeds: “Niet het gebrek aan liefde, maar het gebrek aan vriendschap maakt ongelukkige huwelijken. Maar ook kritische reflectie op ons gedrag in omgang met anderen. Een vraag komt nog bij me op alvorens ik in slaap val. Waarom is reizen zo heilzaam? Reizen is een oproep of in ieder geval een effectieve manier om achter een antwoord te komen op de vraag: ‘Waar word je gelukkig van?’ Een uitdaging om bewust na te denken over hoe je jouw leven wil invullen. Laat je niet opslokken door zorgen en plichten van elke dag. Zorg dat je loskomt van de dagelijkse sleur, want dan ben je mentaal vrijer en creatiever. Je bezoekt nieuwe plekken en je komt jezelf op andere wijzen tegen. Enorm leerzaam. Zelfs het plannen van een reis zorgt voor plezier. Reizen is een remedie tegen stress gerelateerde klachten. Je hersenen blijven daardoor gezond en fit. Neurotransmitters, de stofjes in onze hersenen die signalen doorgeven tussen hersencellen, zoals endorfine, dopamine en adrenaline, zorgen namelijk voor energieke geluksgevoelens. Verken nieuwe gebieden en spreek andere mensen of doe iets wat moeite kost. Kom uit je comfortzone en je hersenen worden sterk uitgedaagd.
Kassiopi: badplaats met oud slot
De vierde vakantiedag, zondag 19 mei, ook nog eens Eerste Pinksterdag voor West-Europa althans, meldt zich met vrolijk stemmend, wederom heerlijk zomers weer. Gelukkig net niet te heet om te wandelen. Reisleider Retwal, Tsjaarlijk gezeteld in zijn vredestank, brengt ons via een prachtige oostelijke kustweg, afgewisseld met een paar fotografische en video stops voor zijn twee Nederlandse gasten uit Boxmeer aan de Maas, naar Kassiopi, een zeer charmant, drukbezocht toeristisch centrum. Historisch gezien een traditioneel vissersdorp, van maar ook een bloeiende stad in Romeinse tijd ten tijde van Nero, die de plaats aandeed in het kader van zijn wervingscampagne in Griekenland. En dan hebben we het over 67 na christus. Nam acteurs en zangers mee om er te dansen voor het altaar van Zeus. Nu staat daar de Panagia-Kassiopitissa-kerk, ooit een geëerde middeleeuwse cultusplaats van het eiland en de schepen die door de zeestraat voeren, salueerden met kanonschoten. Het gebouw dat we nu zien dateert van de 16e eeuw met fresco’s uit de zeventiende. De icoon van Onze-Lieve-Vrouw is geschilderd door de vermaarde hagiograaf Poulakis, aan wie miraculeuze eigenschappen worden toegeschreven.
Maar eerst bezochten wij de Kassiopi-burcht, een bezienswaardige ruïne. Op de heuvel boven twee kleine baaien, die in de middeleeuwen de havens van de stad vormden. Met bijzonder uitzicht over zee. Je kunt zelfs in de verte Albanië zien liggen. Deze burcht beslaat een terrein dat al sinds de oudheid gefortificeerd is. Want toen het de beurt was aan de Venetianen om over Corfu te heersen, verzetten de inwoners van Kassiopi zich daartegen en verschansten zich in hun burcht. Van daaruit wisten zij de agressieve aanvallen af te slaan. Toen vervolgens de Venetianen er uiteindelijk toch in slaagden de burcht binnen te dringen, braken zij deze als represaille bijna geheel af. Zo raakte K. zijn fort kwijt. Juist deze burcht luidde het einde in van het middeleeuwse Kassiopi. Een paradox. Gevolg was dat bij iedere vervolginvasie het kwetsbare K. steeds het eerste doelwit was. Zo werd de bevolking genoodzaakt uit te zwermen naar ander delen van het eiland Corfu.
We lunchen op het mooi gelegen terras van Limani Bar nabij een van die twee verrukkelijke baaien. Een aantal glimlachende Griekse dames staart ons aan of wij de nieuwste veroveraars van K. zijn, op zoek naar een beetje eilandgeluk. Op wat non verbaal geflirt na, een kansloze en waarschijnlijk ook van beide kanten ongewenste missie.
We klimmen naar de hoogste punten van K. met fraaie uitzichten op diverse kleine strandjes, vaak ook met keien bezaaid, waar het azuur blauwe hemelse zeewater zorgt voor hallucinerende gedachten. De welvaart komt ons tegemoet via schitterende luxe villa’s, waaronder een van Bruce Willis(69), de gewezen topacteur van onder meer de Diehard klassiekers, die helaas sedert 2022 geveld is door afasie die zich later ontwikkelde tot frontotemporale dementie/degeneratie.
‘s Avonds mangeren we op z’n Mexicaans in Roda, een historische en archeologisch interessante plaats waar heel wat overblijfselen uit de Oud Griekse en Romeinse tijd zijn opgegraven. Nu uitgegroeid tot een modern vakantieoord aan de Noordkust met 8 km lang mooie zandstranden. Ook in dit horeca etablissement kennen ze Retwal al jaren als geen ander. Via zijn internationaal opererende GOGO-Holidays.com timmert hij ook hier volop aan de toeristische weg. Maakt verder websites, geeft ondernemersadviezen en neemt daarnaast gasten graag mee naar diverse van zijn horecaklanten. Tijdens het pogingen om in te slapen komt plots het volgende denkbeeld tot me: ”Ons bestaan is niet alleen een gave, maar ook een opgave. Omdat de mens vrij is en zodoende verantwoordelijk voor wat hij doet, moet hij een antwoord hebben op de vraag wat hij van zijn leven maakt. Degene die hem deze vraag stelt is, volgens de Duits-Amerikaanse theoloog Tillich (1886-1965), zijn rechter, maar dat is geen bozig opperwezen, maar hijzelf. Klopt mijn gedachte dan dat je dan niet meer samenvalt met jezelf, maar dat je staat tegenover een beoordelaar, die je zelf bent? Kan dit grote angst oproepen? Angst van de schuld of angst voor zelfverwerping?”
Spiridona: wandeling door ruraal gebied
De volgende dag kondigt zich met genoegen aan, maandag de twintigste, dit jaar vooral geliefd door Christelijke overlevering als Tweede Pinksterdag, een vrije dag dus. In Griekenland wordt Pinksteren pas gevierd op 23 en 24 juni. Eerst boodschappen doen in Acharavi en onderweg Retwal’s imponerend voertuig voorzien van essentiële brandstof om het motorblok flink te kunnen laten pompen. Op de planning staat een fikse wandeling door ruraal en natuurgebied in de omgeving van Almiros. Wat naar het zuiden toe, doch wel ten noorden van het Pantokrator-gebergte dat een hoogste top heeft van 960 meter. Heuvelachtig gebied dat behoort tot de uitlopers van deze stevige, onverwoestbare overdwarse ruggengraat van noordoost Corfu. Landelijke paden omgeven door agrarische grond, weinig of geen vee, uitgestrekte bossen en percelen met duizenden olijfbomen, monocultuur. Een groene wand. Een enkele luxe villa en wat boerderijtjes die bepaaldelijk niet getuigen van welvaart. Verstild platteland, waar soms alleen onze stemmen hoorbaar zijn. Dan weer duikt er plots een stuk grond op met een kolossale, steeds groeiende berg afval waar blijkbaar niemand verantwoordelijk voor is of zich voelt. Ook niet de lokale overheid. Je waant in een primitief gebied met ook alle charmes van dien. Maar een klein, fraai Grieks-Orthodox kerkje omgeven door een verlaat kerkhofje trekt ineen onze aparte aandacht. Religie en omgaan met de dood blijven interessante cultuurfenomenen. Overal. Altijd.
Bramen met diverse belangrijke, voedingsrijke vitaminen en mineralen vinden een gewillige gang via mijn mond met tong, voorzien van speekselklieren, als smaaktester, naar keel en slokdarm op weg naar mijn maag, een belangrijk orgaan van het spijsverteringskanaal. Hier worden mijn verorberde bramen voorbereid op vertering. De braampjes worden fijn gekneed en in kleine stukjes afgevoerd naar de darmen. De kringloop van bramen in ons lijf in volle wonderlijke gang: van vrucht tot fecaliën. We lunchen in Spiridona en genieten van verantwoorde Zuid-Europese olijfrijke spijzen, die wij met verrukkelijke vloeistoffen, vooral H2O, ruim besprenkelen. Dat water komt via de darmen in ons bloedbaan. Nieren filteren het bloed en scheiden overtollig water uit in urine. Van elk glas water dat je drinkt zal over iets meer dan een week 50% je lichaam verlaten hebben. Van die resterende 50% zal na nog een week weer de helft verdwenen zijn. De gang van het water in ons lichaam is fascinerend.
Op de terugweg dalen we af naar zeeniveau. Bossen maken plaats voor meer open landschappen met schaarsere begroeiing, met als voornaamste oorzaak veelal te hoge temperaturen en stevige windwerking, afgewisseld met zoetwaterpartijen. De zee lonkt, maar een aflandige wind zorgt beslist niet voor verkoeling, met ook volop rotspartijen. Mul zwaar zand/kiezels vertragen onze laatste kilometers. Herhaaldelijk nippen we aan onze plastic flesjes, waaruit het water inmiddels de kwalificatie uiterst lauw krijgt. Huize Retwal wordt vermoeid bereikt en eenieder gaat rust en ontspanning zoekend zijns weegs. De een kiest binnenhuis voor zijn computerscherm, de ander klungelt en poedelt wat in het zwembad en ik grijp onder meer naar lectuur en literatuur.
Volop middag inmiddels tijdens de Griekse siësta. Aanpassen aan warmte en regionale gebruiken is essentieel wil je echt loskomen van de hectiek van het dagelijks leven in Nederland. Gezeten in mijn gemakkelijke leesfauteuil, kom ik op mijn I-phone een artikeltje tegen over daten. Regelmatig gedaan met wisselende resultaten. Probeer de ander, altijd een vrouw, te verleiden via het fraai geschreven woord en overtuigend humorvol ‘gezwets’ bij een ontmoeting. Te kritisch? Ongeduldig? Of toch eerder bindings- of verlatingsangst? Vaak te hoge verwachtingen? Te zeer mijn vrijheid gewend. Te eigenwijs? Mijn zelfbeeld komt beslist niet altijd overeen met hoe een ander me ziet. Doch flirten behoort bij mijn levensstijl. Laat dit artikeltje nu uitgerekend gaan over ondeugend flirten: de kunst van onschuldige verleiding. Ja waarom zou je flirten? Het is een leuke en fantastische manier om je zelfvertrouwen op te krikken. En je sociale vaardigheden te verbeteren. Het geeft je zelfvertrouwen een boost, het verbetert je relaties en het maakt snel nieuwe connecties. Ondeugend flirten draait om het vinden van de balans tussen speels en respectvol. Om subtiele signalen en kijken of de ander deze ontvangt. Een glimlach. Een luchtig humorvolle opmerking. Een speels knipoogje. Een paar seconden oogcontact, zonder te staren. Of iets ondeugender: een subtiele, lichte aanraking. Flirten is een kunstvorm die verder gaat dan een simpele glimlach of oogcontact. Het gaat ook steeds over lichaamstaal, die open en uitnodigend dient te zijn. Humor is altijd een krachtig hulpmiddel. Maar pas op voor kwetsen. Timing is natuurlijk alles. Niet te veel en te snel, dat kan overweldigend zijn. Maar ook niet met weinig interesse die kan overkomen als onverschilligheid. Flirten is in Nars ogen een waardevolle vaardigheid die je leven op diverse wijzen kan verrijken. In juli komt plots een nieuwsflitsje op mijn schermpje over uitgerekend de FLiRT-variant van het coronavirus. Nergens ben je tegenwoordig meer veilig voor dit mondiaal gevreesd virus.
’s Avonds trekken we naar het centrum van Acharavi om mond en maag te vullen met ingrediënten van vaste envloeibare aard om zo ons lijf voldaan en tevreden de nacht in te sturen.
Gebied tussen Melitsa, Peroulades en Cape Drasti /Canal d’Amour
Het is dinsdag, de 21ste van de vijfde. Het ontbijt bestaat uit koffie, nog eens koffie, natuurlijk water en wat dikke bruine boterhammen belegd met kaas en ham van Griekse makelaardij. Brokken voedsel als energiebommen die broodnodig zijn voor een tocht te voet door het sterk heuvelachtig gebied ten westen van Sidari met plaatsen als Melitsa en Peroulades en met helder uitzicht op Cape Drasti, relatief dichtbij de laars van Italië gelegen. Onze hoofden zijn goed beschermd door pet of hoed, want de zon heeft weer een haast explosieve, flink energetische meikracht. Een route met schitterende flora van unieke schoonheid. Wederom een weelderige groene vegetatie. Met ditmaal ook weergaloze vergezichten. In Peroulades, waar wij lunchen, maken we kennis met een beminnelijke, verlegen en bescheiden Griekse restauranthouder, wiens zoon in Amsterdam psychologie studeert. Recentelijk bezocht hij nog onze hoofdstad. Het is een traditioneel dorp met een rijk architectonisch erfgoed. Opmerkelijk zijn de gebogen deurnissen (volta’s geheten), wapenschilden, ouderwetse kruidenierszaken en de ruïnes van het huis waar de dichter Andreas Kalvos (1792-1869) woonde, die onder meer hoogleraar filosofie was aan de Ionische Academie te Corfu. Vanaf hier leidt een pad tot het betoverend mooie strand van Kavo Drasti.
Sidari is een druk vakantieoord met fraaie zandstranden, baaien met lange rotsformaties en alle toeristisch comfort voor de moderne, verwende toerist. Een van de grootste attracties is het natuurlijke Kanaal dat gevormd wordt door zandige verhogingen in zee en staat bekend als ‘Canal d’Amour.’ Dit Kanaal van de Liefde is een langwerpige opening tussen twee poreuze rotsformaties in zee, een soort tunnel. De traditie zegt dat wie er door zwemt aan de ander kant de liefde van zijn leven zal ontmoeten. Dat heeft Nar in 2023 dus maar niet gedaan. Zit hij aan haar de rest van zijn leven vast. En dat is te lang, of juist te kort. Ten westen en ten oosten van het strand wemelt het van kleine baaien en grotten. De rotsen in deze streek bestaan uit bontzandsteen dat sterk geërodeerd is door zeewater en wind. Het resultaat is een indrukwekkend geheel. Het lijkt wel het werk van een excentriek kunstenaar. Dit kanaal bestaat uit een aantal rotsformaties die tot in zee reiken en kleine inhammen vormen. Via traptreden en kleine paden kom je tot bij de inhammen. Kristalhelder is het water van Cd’M. Ontdek de spelonken van dit kanaal door te snorkelen, uitgerust met masker en zwemvliezen. Sidari is ongetwijfeld de meest toeristische plek aan de noordkant van Corfu. Vooral Engelse toeristen vinden hier volop vertier. Maar dan wel in de vorm van Klein Engeland.
In de avonduren gaan we tafelen in Roda bij een gezellig en gastvrij familierestaurant nabij een centraal park. De opperbaas van dit restaurant is de absolute patriach van zijn gezin en wendt zich meteen tot ons en dan vooral natuurlijk tot Retwal, de ongekroonde Boxmeerse Prins van Noord Corfu.
Net gelegen in bed stel ik me de vraag: ‘Is Corfu een paradijs op aarde?” Duidelijk is in ieder geval dat er vele aanbidders zijn van Corfu. Van Homerus tot Casanova tot moderne kunstenaars uit de gehele wereld. Allen hielden zij van dit eiland en beschreven de unieke schoonheid en het pittoreske karakter in werken van grote betekenis in de wereldliteratuur, schilder- en graveerkunst. Twistappel tussen de Engelsen, Fransen en Venetianen, die het eiland afwisselend innamen en hun karakteristieke sporen achterlieten. Die sporen zijn duidelijk, vooral die van de Italianen, terug te vinden in de mengeling van bouwstijlen (Frankisch, Napolitaans, Venetiaans en Grieks). Doch ook in de muziek en de schilderkunst, tot zelfs in de muzikale intonatie in de stem van de Corfioten. Vroeger een handels- en bevoorradingsgebied vanwege de gunstige geografische ligging tussen Oost en West. Nu een oord van vrede en rust maar tegelijk ook een mondain eiland voor modern toeristisch vermaak met ook diverse zaken die kritiek oproepen, typisch Grieks zijn en bij Nederlanders stevig, veelal negatief commentaar oproepen. Gastvrij en gedienstig zijn is een heilige plicht voor Corfioten. Nar’s advies: Ga zelf op ontdekkingsreis naar Corfu en oordeel dan met grote liefde, maar ook met een speciaal oog en oor voor kritiek op dit smaragdgroene eiland in de Ionische Zee.
Corfustad met Engels Kerkhof en het Nieuwe Fort
Dag 7 van onze vakantie meldt zich, woensdag 22 mei. Na een niet of nauwelijks van eerdere dagen afwijkend ontbijt start Retwal zijn voiture om Reg en mij te vervoeren via het reliëfrijke binnenland met deels verlaten, verkrotte dorpjes, slechte tot heel matige wegen, en voortdurend zicht op magisch voorjaarsgroen naar de hoofdstad, Kerkyra of Corfustad. Een stad die je bij ieder bezoek aan dit eiland weer moet zien en ondergaan. Dat deden we uiteraard dus vorig jaar ook al. Nu kiezen we, relatief traag wandelend, voor een duidelijk andere route en daarbij behorende bezienswaardigheden. Voor Reg en mij althans. Retwal gidst ons door historische straatjes en over klimmende, lastig beloopbare paadjes naar een gevangenis, waar net twee criminelen naar binnen worden geleid om hun al dan niet terechte straf of voorarrest uit te zitten. De twee zien er uit en kijken alsof ze vaste bezoekers zijn van dit aparte pand, waar kost, hoe bescheiden dan ook, en inwoning in ieder geval gratis zijn. Op weg naar een oud ommuurd Engels kerkhof waar een pittoresk huisje naast de ingang en binnen de ommuring staat. Het is eigenlijk al buiten de openingstijden als we arriveren. We sluipen via een kleine poort toch stiekem naar binnen en doen onze ogen te goed aan een stukje geschiedenis van Engelsen, vooral ook militairen, op Corfu, die hier ten grave zijn gedragen. Verweerde grafmonumenten met soms moeilijk leesbare teksten. Majestueuze bomen en struiken omgorden deze soms waarlijk monumentale grafzerken. De tijd staat even stil. We begeven ons weer naar de poort om deze binnenstedelijke, rustgevende ruimte te verlaten. Doch deze blijkt gesloten te zijn. En degene die daar hoogstwaarschijnlijk voor verantwoordelijk is houdt klaarblijkelijk siësta. Doch van een kwaliteit die niet onder doet voor een diepe slaap. Wakker worden is er helaas niet bij. Wie kan ons helpen? Dat doen uiteindelijk vrij snel ons prima werkende breinen. We vinden een laddertje en plaatsen dat op dat deel van de ommuring met de geringste hoogte voor en achter de muur. Als volleerde boomapen klimmen we de muur op en weer af. Met een bevrijdend gevoel. Een zegetocht van onze nog immer goed functionerende hersenen.
Na een gevarieerde lunch in het oude vermaarde centrum van de stad begeven we ons naar het Nieuwe Fort, nadat vorig jaar het Oude Fort ons mocht begroeten. Fortezza Nuova is gelukkig toegankelijk voor het grote publiek en herbergt onder meer de faciliteiten voor de marine. Het werd gebouwd tussen 1570 en 1580. In de periode van de algemene fortificatie van Corfu. De voornaamste architect was hierbij Francesco Viotelli, die voor het verwerven van de benodigde bouwmaterialen niet minder dan 2000 huizen en kerken liet slopen inclusief de poorten van de stad: Porta Reale. Eind 17de eeuw werd de verdediging nog aangevuld met de vestigingen Avrami en Sarocco. Een groot deel van het Nieuwe Fort is echter verwoest op gezag van de Grootmachten in het kader van de Eenmaking van de Ionische eilanden met Griekenland, maar ook door zware bombardementen tijdens WO ll. Gelukkig is tot op de dag van vandaag de fraaie ingang te bewonderen. Aan de bovenzijde valt de Leeuw van San Marco op. De leeuw die afgebeeld staat op het zuidelijke bastion van de Scarponawal heeft een kenmerkende korte snuit. In de wijk achter de haven bevindt zich de Spilia-poort, een van beide poorten in de oude stadswal, die bewaard is gebleven. Via deze poort stond de stad in verbinding met de nieuwe haven. De poort kreeg een andere vorm in de 16e eeuw en vormde de hoofdingang van de zee naar het eiland. In de kazerne van het fort is er een permanente tentoonstelling van Keramische Kunst, terwijl in de buitenruimte van het fort in de zomermaanden vaak muzikale-, theater- en folkloristische opvoeringen zijn.
Droom die nacht over verlaten, angst aanjagende hoog ommuurde kerkhoven en onneembare forten. Over klimpartijen die mislukken en reddende engelen. Over ons laatste avondmaal bij Petra en aansluitend bezoek In Acharavi aan een bijzondere, doch kleine, maar zeer gezellige bar genaamd Poets Corner, stamkroeg van Retwal in eenzame tijden, komt niets in beeld tijdens die dromen. Weggeduwd? Of door het Poets bier verdampt en deel uitmakend van de atmosfeer boven de Noordkust van Korfoe?
Van Almiros via Kerkyra met transportbedrijf Ria Ryan naar Weeze
Schrik wakker uit die droom, of is het toch een angstige herinnering uit mijn jeugd of een mengsel van beide? Besef pas laat dat het donderdag 23 mei is. De laatste dag op Corfu van deze voorjaarstrip. Tegen 16.00 uur moeten we namelijk op vliegveld Korfoe Ioannis Kapodistrias zijn om rond klokke 18.15 uur te kunnen vertrekken voor een snelle vlucht naar het westen, grensstreek Duitsland-Nederland ter hoogte van Siebengewald. Licht weemoedig nippen we aan onze met koffie gevulde mokken en happen ons dagelijks brood naar binnen met lichte tegenzin. Zit het thuisfront wel op onze terugkeer te wachten? Willen Reg en ik eigenlijk wel terug of liever toch nog een weekje vastplakken aan deze lentevakantie? Wat zou Retwal hiervan vinden? Wordt zijn gehoopte relaxte rust dan niet een dikke week vooruitgeschoven richting juni? Na impliciete afweging is maanden geleden eigenlijk al nadrukkelijk afgesproken en geregeld vandaag te vertrekken voor een retour luchtvlucht. En twijfelaars, laat staan eeuwige, zijn Reg en ik beslist niet. Afspraak is afspraak. Zelfs op Corfu.
We stappen stilletjes in Retwal’s Taxi en hij brengt ons naar Kerkyra waar een voettocht door de oude stad volgt langs drukke wegen, vrij volle pleinen en indrukwekkende architectonische bouwwerken van grote cultuur-historische waarde. Komen langs uiterst smalle straatjes waar het lijkt of de overburen eerder intieme kamergenoten zijn. Maar ook hier geldt: ”Een zeer nabije buur is beter dan een verre vriend.” Of……niet soms?
Lopen langs vele kleine winkeltjes en galerietjes en menen toch wat te moeten kopen voor vooral onszelf tijdens deze melancholische wandeling bij hoogst aangename voorjaarstemperaturen. Lunchen doen we bij Lampadina, waar een Albanees gezin op voortreffelijke en gastvrije wijze de scepter zwaait, een van de vele kleine restaurantjes met traditionele keuken in deze hoofdstad van het Ionische eilandenrijk. Waar thuis vooral weer hoog Hollandse pot wacht, genieten we hier voorlopig voor het laatst van originele Griekse gerechten.
Wij knuffelen bij de ingang van het vliegveld Retwal bijna tot Griekse olijvenmoes om hem te bedanken voor zijn in vriendschap geleverde/verleende grootse diensten. Hij glimlacht slechts……. Geeft ons tenslotte nog een ferme handdruk, stijgt in zijn tank en rijdt verstild terug naar Almiros. Een appje van hem volgt later……
Na diverse controle verplichtingen ook hier weer soepeltjes te hebben doorstaan en de taxfree shop een fles sterke drank lichter gemaakt te hebben, begint het wachten, het lange wachten op een luchtvogel van Ria Ryan, die enige uren eerder is opgestegen vanaf Weeze. Wij dienen als retour bagage. Weer zitten we op rij 33, geheel achteraan. Wederom links vanuit de staart gezien van dit Ierse Luchtschip, dat wat vrachtprijzen betreft gelijkt op Lidl of Aldi. Reg zit nu in het midden, rechts van hem is de stoel leeg en ik mag vorstelijk helemaal links plaatsnemen langs het raam. Ruimte voor onze stelten is er nu gelukkig wel, waardoor een voor me zittende vrouw geen last van gepor van mijn knieën in haar rug heeft. Maar daardoor wel mijn poging tot originele kniedating moet missen. Reg grijpt weer naar zijn IPod voor Rock around the Clock. En jullie Nar, ik in dit verhaal, verdiept zich weer in de roman Camino, maar heeft nog meer interesse in de vele formidabele, dromerige cumuluscomplexen die voorbij komen tijdens deze vlucht, waar de tijd nu wel vliegt. Regs blaas houdt zich tijdens deze luchtreis koest en onze stelten kiezen toch een keer voor het gangpad om zo een gezonde bloeddoorstroming te realiseren. De landing slaagt. Applaus hierbij is blijkbaar niet meer van deze tijd en we lopen rustig doch beslist richting exit, waar K. Hen wacht om Reg en mij via heerlijk gladde autowegen veilig en wel te transporten naar onze thuishonken.
Zit op mijn bank en blik een beetje weemoedig, licht filosofisch terug op deze tweede trip naar Corfu binnen een jaar. Is het waar wat Chesterton zegt? “De toerist ziet wat hij graag wilde zien, de reiziger ziet wat hij ziet.” En zo ontdek ik nog enige gedachten over reizen: “Wees niet zo ongerust over de hobbels in de weg, maar vier de reis” “Reizen is leven.” “De wereld is een boek. En wie niet reist, leest slechts 1 pagina.” “Reizen maakt je bescheiden. Je ziet wat een verschrikkelijk klein plekje je inneemt op de wereld.” “Alleen wie ronddoolt, vindt een nieuwe weg (Noorse uitdrukking).” “Wie leeft, ziet veel, wie reist, ziet meer (Arabisch gezegde). Stof tot nadenken.
Hoe zal Reg deze reis ervaren hebben? Dezelfde reis maar toch een andere? Hoe kijkt Retwal terug op reizigers zoals Reg en mij ? Klopt het wat Godfried Bomans schreef: “Men gaat op reis om thuis te komen.” Ik duik mijn bed in met een citaat van de Frans-Joodse schrijver Marek Halter: “Als je droomt van een donut is dat een droom, geen donut. Als je droomt van reizen, reis je al.“
Ik zal blijven reizen, al is het maar in mijn dromen……En daarover schrijven…… en verhalen
S.F. Nar