Holland Baroque in Cuijk met Travel Tunes

Tussen 12 en 16 maart presenteert Holland Baroque het nieuwe programma Travel Tunes waarin historisch onderzoek en de bekende muzikale creativiteit van Holland  Baroque samenkomen. Artistiek leiders Tineke en Judith Steenbrink zochten in  bibliotheken naar oude manuscripten. Zij zagen dat bepaalde melodieën door  Europa én daarbuiten reisden. Eenmaal aangekomen vermengden deze liederen en  dansen zich met lokale tradities. Holland Baroque maakte een selectie uit deze  reizende songs. Zo ontstaat een programma waaruit blijkt dat interculturele  uitwisseling door de eeuwen heen volop plaatsvond. 

Muziek reisde mee met immigranten, handelaars, diplomaten, priesters en reizende  muzikanten. Een lied stopte niet bij de landsgrens. Sterker nog: de melodie werd warm onthaald  door het nieuwe thuisland. Holland Baroque geeft een eigentijds geluid aan deze vaak  oeroude 'Traveling Tunes'. 
Tineke Steenbrink: “Veel mensen uit ons publiek weten dat wij opgegroeid zijn in Oeffelt. We kwamen elke dag in Cuijk, want mijn zus en ik zaten in Nijmegen op de Vrije School, en fietsten dus vanuit Oeffelt ia Sint-Agatha naar het station om vervolgens daar de trein te nemen. Vanaf mijn 18e ben ik verbonden aan het orgel van de Sint Martinus, het unieke 17 e eeuwse orgel dat ook wel de Parel van Brabant wordt genoemd. Ik kom er nog steeds. Kerstnacht was prachtig! Door de jaren heen zijn we met Holland Baroque met verschillende programma’s naar Cuijk gekomen, met solisten van over de hele wereld. Elke keer heb ik het orgel en de muziek uit deze regio onder de aandacht gebracht want we hebben het over levend erfgoed van uitzonderlijke kwaliteit.” 

Judith Steenbrink: “Travel Tunes is een uniek programma. Deze muziek gaat over reizen, maar ook over je ergens thuis voelen. Cuijk, Oeffelt, Boxmeer: uiteindelijk is dat ons thuis. We reizen de hele wereld over maar voor ons is een concert in Cuijk heel bijzonder. Het publiek in Cuijk heeft ons vaak gehoord. Wat we hopen is dat de bezoekers ook nu zeggen: ‘dit concert heeft ons verrast.’ Ons doel is om iedereen met dit programma te verwonderen, te betoveren en te kunnen laten horen dat reizen en thuiskomen muzikaal te vertalen zijn naar momenten van nostalgie, heimwee en hoop. Een programma met een oproep voor interculturele dialoog.” 

Tineke Steenbrink: “Wat kun je verwachten? In Travel Tunes klinken prachtige melodieën uit de 17 e eeuw, die Holland Baroque op geheel eigen wijze vertaald heeft naar de bijzondere bezetting waarmee we komen. Daardoor ontstaat een uniek project. Hoe een serpent klinkt? Een warm, laag en wat melancholisch geluid, maar het kan ook knallen! Tabla is een percussie instrument uit India met een 
eeuwenlange geschiedenis. Je zou denken dat percussie over ritme gaat, maar een tablaspeler imiteert de taal. Heel bijzonder.” 

Voor dit nieuwe programma zochten mijn zus Tineke Steenbrink en ik in bibliotheken naar  verslagen en oude manuscripten om zo de reizen van deze ‘Traveling Tunes’ te volgen. Er  kwamen fascinerende verhalen naar boven. Die hebben we in het programma muzikaal  vertaald.’ 
Judith Steenbrink: ‘We weten dat sommige melodieën vanaf de 16e eeuw door veel componisten  gebruikt werden. Zo duikt bijvoorbeeld de Follia, een van de oudste thema's in de Europese  muziek, overal op. De afgelopen vier eeuwen hebben meer dan 150 componisten dit thema  gebruikt. Ja, ook Johann Sebastian Bach. Het was ontzettend spannend om minder bekende  versies te ontdekken, zoals een prachtig handgeschreven manuscript uit Peru waarvan de  muziek onmiskenbaar Zuid-Amerikaans invloeden heeft en een Zweedse versie die een  absolute Nordic touch heeft. 

Tineke Steenbrink: ‘Aan dit onderzoek kun je een leven wijden! Er zijn zoveel aanwijzingen, en het  is zo spannend om te ontdekken hoe muzikale culturen zich vermengen en welke traditionele  gebruiken de muziek beïnvloeden. We hebben uit onze omvangrijke lijst van stukken voor dit  programma een keuze gemaakt om vervolgens om te zetten in arrangementen voor dit  bijzondere ensemble. Natuurlijk is er plaats voor improvisaties en ook enkele  zelfgeschreven Travel Tunes. Dat is Holland Baroque!’ 
Judith Steenbrink: ‘Voor dit project komt Holland Baroque met een unieke samenstelling van  musici. Omdat de gevonden Travel Tunes uit alle hoeken van Europa en daarbuiten kwamen,  vonden we dat we die verscheidenheid ook muzikaal moesten vertalen. Naast de zeldzame  instrumenten van de solisten komen de musici van Holland Baroque ook in een uitzonderlijke  samenstelling. In de 17e eeuw werd dat een ‘broken consort’ genoemd; een orkest dat bestond  uit instrumenten die niet tot dezelfde familie behoren. Holland Baroque komt dit keer dus in een  bonte samenstelling. Zo hoor je naast viool en cello ook een trombone, slagwerk, zang, gitaar,  luit, klavecimbel en natuurlijk de tabla en serpent.’ 

Speeldata 

Wo 12 Mrt 20:00 St. Martinuskerk, Cuijk 

Over de solisten 

Michel Godard (Frankrijk) heeft met zijn bijzonder zeldzaam instrument de serpent een internationale carrière opgebouwd als solist, improvisator en componist. Serpentspelers zijn wereldwijd op twee handen te tellen, en dan zijn de meeste leerling van... Michel Godard. Met grote zeggingskracht bracht hij de serpent terug naar het concertpodium. Godard beweegt zich moeiteloos tussen jazz, avant-garde en oude muziek. Als componist en improvisator stond hij aan de wieg van vele unieke albums. Niti Ranjan Biswas (Bangladesh) is een van de meest gewilde tablaspelers en -leraren in  
Europa. Hij speelde met vele legendarische Indiase klassieke muzikanten. Als tabladocent is hij in staat om een uiterst ingewikkelde hoeveelheid kennis op een toegankelijke, systematische en uitnodigende  
manier over te brengen, waardoor hij gevorderde studenten van over de hele wereld aantrekt. 

Over Holland Baroque

Fotografie algemeen: Wouter Jansen / Foto Michel Godard: Lumilla Jeremies 
Met onvermoeibare belangstelling verrijkt Holland Baroque de muzikale canon. Het orkest  benadert de partituur als een onvoltooid kunstwerk: met kennis, kunde, fantasie én speelsheid  wordt barok een nieuwe belevenis. Hiermee heeft Holland Baroque haar eigen herkenbare klank  gevonden. 
Judith en Tineke Steenbrink, als artistiek leiders het kloppend hart van het ensemble, schrijven  en arrangeren voor het orkest en hun muzikale gasten. Zo ontstonden unieke projecten  zoals Gospel Baroque met London Community Gospel Choir, Love is Crazy met punkdiva Sven  Ratzke en Silk Baroque met shengspeler Wu Wei. Een omvangrijk onderzoek leidde, naast de  ontdekking van een schat aan repertoire, tot erkenning van vergeten 17e-eeuwse componisten  zoals Benedictus à Sancto Josepho. Bekendheid bij een breed publiek vergaarde het orkest met  de projecten met trompetfluisteraar Eric Vloeimans en singer-songwriter Daniël Lohues. De  samenwerking met Reinbert de Leeuw maakte diepe indruk. 
Het orkest zet zich ook in voor jong talent en de toekomst van muziek: met haar concerten voor  kinderen in scholen stimuleert het de creativiteit bij kinderen. Via het eigen Samama Fellowship  doen young professionals een seizoen lang ervaring op. Prijzen zoals de Edison, de VSCD-prijs  en REMA Educatie-Award gaven het orkest erkenning voor haar kwaliteit, inzet en werkwijze.