Museum van Postzegel tot Tank: Verhalen uit het Land van Cuijk
In het Museum van Postzegel tot Tank, geleid door de gepassioneerde Tonnie Ebben, ervaar je geen gewone tentoonstelling, maar een indrukwekkende verzameling verhalen. De collectie bestaat uit gebruiksvoorwerpen, uniformen en andere items uit de Tweede Wereldoorlog, maar ook uit oudere stukken, zelfs uit de steentijd. Het bijzondere van dit museum is dat elk object een verhaal vertelt, vaak direct verbonden met de mensen uit het Land van Cuijk.
Tonnie Ebben laat je kennismaken met de diepgaande verhalen achter de items. Zo zijn er zes afscheidsbrieven van een piloot die iedere keer weer afscheid nam van zijn moeder voordat hij op missie ging. Deze brieven zijn niet alleen een persoonlijk testament van de oorlog, maar ook een getuigenis van de emotionele last die de piloten droegen. De zesde brief werd de definitieve afscheidsbrief.
Gemiddeld was de levensduur van een piloot slechts 21 jaar; na 25 missies mocht je naar huis, maar dat haalden de meeste piloten niet. De jonge piloten vlogen allemaal vanuit Engeland naar het dichtstbij gelegen doel, naar mate de ervaring mochten ze steeds verder vliegen. Elke vlucht vormde een dodelijke uitdaging.
Werkgroep vliegtuigcrashes
Een ander indrukwekkend aspect van Tonnie’s werk is zijn inzet voor infoborden bij de plekken van vliegtuigcrashes in het Land van Cuijk. Er zijn ongeveer 150 van deze crashlocaties in de regio. In totaal zijn er in Nederland 6035 vliegtuigcrashes geregistreerd uit de periode van de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Het merendeel van deze crashes vond plaats in de laatste periode van de oorlog.
“Iemand vertelde me dat er op een enkele dag ooit 2100 vliegtuigen achter elkaar overvlogen. Die dag alleen verloren ze 400 vliegtuigen. Missie geslaagd. In de oorlog draait het om cijfers; een mensenleven is dan niks. Ik vind het belangrijk dat de borden worden onthuld. Mannen uit bijvoorbeeld Amerika die ons kwamen bevrijden, verdienen op zijn minst dat wij ons deze dag nog bewust zijn!”
De infopanelen geven informatie op de plekken waar de desbetreffende vliegtuigen zijn neergestort, of het nu Amerikaanse, Engelse of Canadese vliegtuigen zijn die voor onze bevrijding kwamen, of Duitse vliegtuigen die vochten en crashten. Voor alle gevallen hebben we informatieborden geplaatst om hun verhaal te vertellen.
Tonnie Ebben, zelf oud-marinier, landmacht en veteraan van de oorlog in Joegoslavië, begrijpt als geen ander de realiteit en verschrikkingen van oorlog. Zijn persoonlijke ervaringen maken hem bijzonder gevoelig voor de verhalen van de familieleden van de gesneuvelden.
Het is geen plexiglas, maar een herinnering
“Wat voor ons een eenvoudige beugel van een waterfles lijkt, is voor hen een herinnering aan wat hun dierbaren altijd bij zich droegen. Of wat denk je van dit ogenschijnlijk eenvoudig stukje plexiglas? Voor de ongetrainde ogen lijkt het een alledaags voorwerp, maar het is een waardevol relikwie met een diepgaand verhaal. Dit soort stukjes plexiglas heb ik al naar verschillende plekken over de wereld verstuurd. Het is namelijk meer dan een stukje plexiglas. Het behoort tot de cockpit van een vliegtuig uit de Tweede Wereldoorlog. Dit was het glas waar een piloot doorheen keek tijdens zijn missies. Misschien wel de fatale missie van pap of opa.”
Het museum herbergt enorm veel, waaronder ook nagemaakte uniformen van originele stoffen, een schokkende herinnering aan de brutaliteit van de oorlog. Het gevoel van de stof tussen je vingers roept kippenvel op en herinnert ons aan de sadistische aard van de oorlogsvoering. Deze materialen werden in de concentratiekampen gebruikt.
“Deze pakken zijn door de filmindustrie nagemaakt van hetzelfde materiaal, het is dus niet werkelijk gedragen. Dan had ik het niet in het museum willen hebben. Maar niet alleen deze pakken, ook de manier waarop bommen werden ontworpen getuigt van de gruwelijke effectiviteit van de oorlogstechnologie. Men kwam er namelijk al snel achter dat het beter was om verwondingen te veroorzaken in plaats van directe doden. Want wanneer je iemand dood is dat vaak één op één. Bij een verwonding waren er veel meer man met één persoon bezig. Allemaal mannen die niet naar het front konden en die je daarmee dus ook tijdelijk uitschakelde.”
Tonnie's museum biedt een meeslepende ervaring vol ontroerende, aangrijpende verhalen die je niet alleen informeren, maar ook diep raken. Elk voorwerp is een sleutel tot het verleden, en de verhalen die Tonnie deelt, brengen de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en de impact op het Land van Cuijk tot leven.
